Apple’ın iPhone X ile kullanıma alacağı üç boyutlu yüz tarama sistemi (Face ID) kişisel özgürlük ve özel hayatın mahremiyetine yönelik tartışmaları yeniden gündeme getirdi.
Sistem başta pasaport olmak üzere tüm kimlik belgelerini tarihe karıştırıp perakendeden sağlık sektörüne kadar büyük bir konfor sağlama potansiyeline sahip. Diğer yandan Face ID demokrasiye yönelik geliştirilmiş en büyük saldırı da olabilir
ABD’li teknoloji şirketi Apple’ın 12 Eylül gecesi tanıtımını yaptığı ürünlere yönelik tartışmalar devam ediyor. Yeni iPhone’ları beğenenler, beğenmeyenler fiyatlarını yüksek bulanlar veya bulmayanlar bu konulara yönelik görüşlerini başta sosyal medya olmak üzere her platformda dile getiriyor.
Ancak ürünler bir yana,12 Eylül akşamı tanıtılan üç boyutlu yüz tarama teknolojisi (Face ID) mevcut güvenlik ve kişisel özgürlüklere yönelik tartışmaları yeniden alevlendirdi. Bir gurup Face ID’nin başta ekonomi ve servis sektörü olmak üzere pek çok avantajının olduğunu ve gündeme gelen güvenlik korkularının yersiz olduğunu savunuyor. Diğer bir grup ise yüz taramasıyla birlikte kişisel özgürlüklerin tamamen ortadan kalkacağını ve geri dönüşü olmayan küresel bir takip ortamının yaratılacağını savunuyor. Kimin haklı kimin haksız olacağını şüphesiz zaman gösterecek. Ancak son 20 yılda internetle başlayan ve son 10 yılda da sosyal medya ile zirveye çıkan takip ekonomisine bakınca insan çok olumlu bir beklenti içerisinde olamıyor.
[dropshadowbox align=”none” effect=”vertical-curve-left” width=”auto” height=”” background_color=”#ffffff” border_width=”1″ border_color=”#dddddd” ]
OLUMLU DÜŞÜNENLER
Yüz tarama teknolojisini Apple’dan önce de kullanan pek çok şirket vardı. Ancak teknoloji dünyasının en popüler ürünlerinden biri olan iPhone’un bunu kullanmaya başlaması ve teknolojiyi üç boyutlu olarak geliştirmesi sistemin dünya çapında kısa sürede yaygınlaşacağını gösteriyor. Perakende şirketleri Face ID uyumlu uygulamaların yakında kullanıma gireceği beklentisiyle daha şimdiden hazırlıklara başladı. Buna göre ister yolda ister mağazada alışveriş yapın ödemeyi artık kredi kartı yerine yüzünüzle yapabileceksiniz. Ayrıca sık alışveriş yaptığınız bir mağazaya girdiğinizde sistem sizi tanıyarak kişiye özel indirim yapacak. Tüm toplu taşımacılık araçlarında da jeton veya kart yerine yüz taraması yeterli olacak. Başta pasaport olmak üzere tüm kimlik belgeleri tarihe karışacak Güvenlik alanında da suçlu takibi kolaylaşacak. Suç işleyenlerin saklanması neredeyse imkânsız hale gelecek. Face ID sistemiyle insanların mimikleri de takibe alınarak olası bir suçun işlenmeden de önlenmesi gündeme gelecek.
[/dropshadowbox]
[dropshadowbox align=”none” effect=”horizontal-curve-both” width=”auto” height=”” background_color=”#ffffff” border_width=”1″ border_color=”#dddddd” ]
OLUMSUZ DÜŞÜNENLER
Yüz tarama sisteminin yaygınlaşmasıyla sadece birkaç ay içerisinde dünya nüfusunun en az yarısının dijital kaydının çıkarılabileceği düşüncesi pek çok insanı tedirgin ediyor. Öyle ki böyle bir teknolojinin devreye girmesi ve kabul görmesiyle artık kamuya açık pek çok alanda da kayıt yapılıp insanlara sorulmadan dosya oluşturulabilecek. Bu bilgileri ellerinde tutan devlet ve şirketler kolaylıkla totaliter yapıya bürünebilecek. Ayrıca yüz kayıtlarının etnik kökene, dini inanca yönelik takibi ve negatif ayrımcılığı da körükleme potansiyeli bulunuyor. Diğer yandan mobil cihazlar üzerinden hangi metnin okunduğu hangi filmin veya videonun izlendiği de yüz taramasıyla anlık olarak belirlenebileceği için kişisel mahremiyet sonsuza kadar ortadan kalkacak. Teknolojik gelişmelerin bahane gösterilerek bireysel özgürlüklerin küresel çapta tek tek ortadan kalkması ise hiç hayra alamet değil. Zira bireysel özgürlüklerin ortadan kalktığı bir ortamda kısa sürede demokrasi de ‘lüzumsuz’ hale gelecektir.
[/dropshadowbox]
İNSANIN YÜZÜ PEK ÇOK BİLGİ BARINDIYOR
- Yüz ifademiz genel veya anlık olarak ruh halimize yönelik çok sayıda ipucu verir
- Kızgınlık, mutluluk, üzgünlük, şaşkınlık ve korku adeta yüzümüzden okunur
- İnsanların cilt yapısından veya yüzündeki benlerden yaş tahmininin yanı sıra ırkına yönelik de bilgilerde toplanır
- Ayrıca alın, kaş arası ve ağız çevresinde bulunan kırışıklıklar başta olmak üzere mimik çizgileri de kişi hakkında bilgi aktarır
- Dudak ve gözlerin durumu, hareketleri anlık ruh halinin en net göstergesi olabilir
- Saç, sakal tipi ve renginin yanı sıra insan suratındaki takılar da kişinin yaşadığı bölgeden siyasi tercihlerine kadar pek çok ipucu barındırır
- Bu bilgilerin hepsi ise devletten özel şirketlere kadar pek çok kuruluşun ilgisini çekiyor.
- Algoritmalarla izlenecek ve anlamlandırılacak bu bilgilerin doğurabileceği sonuçları düşünmek ise tüyler ürpertici.
- Bu bilgilerin çalınması ise tüm felaketlerin anası olacak.
Yanılma payı çok düşük ama…
Apple’ın tanıtımını yaptığı Face ID uygulaması insan yüzünü kızılötesi bir ışıkla üç boyutlu olarak tarayarak 30 bin farklı bölgesini noktayla işaretliyor. Ortaya çıkan görüntünün fotoğrafı çekilerek kılavuz kimlik olarak kayda geçiyor. Apple Küresel Pazarlamadan Sorumlu Başkan Yardımcısı Phil Schiller tanıtım gecesi yaptığı açıklamada sistemin çok güvenli olduğunu ve yanılma payının milyonda bir olduğunu açıkladı. Bu da örneğin 80 milyonluk Türkiye’de işlemediği bir cinayet nedeniyle 80 kişinin şüpheliler listesine girmesi anlamına gelecek. Bu elbette oldukça küçük bir oran ancak o şüphelilerden biri siz olsanız Face ID hakkında ne düşünürdünüz? Evet, ben de öyle düşünüyorum.
Kaynak : Mahmut Sancak
